Gut hastalığı, romatizmal hastalıklar kapsamında değerlendirilir. Gut krizi, en sık 50 yaş sonrası erkeklerde görülür. Kadınlarda ise menopozdan sonra sıktır
- Gut hastalığı ne demektir?
Gut hastalığı, metabolik bir eklem hastalığı olup akut ya da kronik seyirlidir. Gut hastalığı, romatizmal hastalıklar kapsamında değerlendirilir. Gut krizi, en sık 50 yaş sonrası erkeklerde görülür. Kadınlarda ise menopozdan sonra sıktır. Gençlerde çok daha ender görülür.
Akut gut krizi en sık ayak başparmağında görülür. Ayak başparmağında şiddetli bir ağrı ile birlikte kızarıklık ve şişme vardır. Diğer eklemler pek tutulmaz. Krizler periyodik ataklar halinde seyreder. Böbrekler tutulursa ürat taşları oluşur. Ürat taşları, şiddetli böbrek sancılarına neden olurlar. Kanda ürik asit artışı, tek bir eklemin tutuluşu ve böbrek taşları, gut hastalığı tanısı koymak için yeterlidir.
- Neden olur?
Kandaki ürat seviyesinin artması gut krizine yol açar. Artan ürat kristalleri eklem aralarına çökerler ve burada tahribata yol açarlar. Bazı besinler ve ilaçlar da kanda ürat artışına yol açarlar. Ürat artışına yol açan besinlerin önde gelenleri kırmızı et ve sakatatlardır. Bir zamanlar gut hastalığına zengin hastalığı denmesi de bundan ötürüdür. Gut krizini tetikleyen ilaçların önde gelenleri tiazid grubu idrar söktürücüler ve düşük dozlarda aspirindir.
Eklemler deforme olur
Kronik gut hastalığında eklemler deforme olmuşlardır. Akut gut krizindeki gibi çok şiddetli ağrılar olmaz.
Kulak kepçesinde biriken ürat kristalleri tofüs adı verilen yumrulara neden olurlar, ki tofüsler kronik gut hastalığının karakteristik bulgularıdır.
- Yalancı gut nedir?
Yalancı gut hastalığında eklem aralığında ürat değil kalsiyum kristalleri birikir. Yalancı gut, daha ileri yaşlarda ve genelde artrozu olan kişilerde görülür.
Yalancı gut hastalığında en sık diz ve el bileği eklemleri tutulur.
Tetikleyen nedenler
- Diüretikler
- Az su içmek
- Aşırı protein tüketmek
- İnsülin direnci
- Hipertansiyon
- Hiperparatiroidi
- Hipotiroidi
Kilo vermeye teşvik edilir
- Nasıl tedavi edilir: Kriz anında kesin istirahat gerekir. İlaç olarak öncelikle İndometazin türevleri tercih edilir. Ancak bu grup ilaçlar sindirim sistemi üzerine olan önemli yan etkilerinden ötürü dikkatli kullanılmalıdır. Karaciğer ve böbrek fonksiyonları normal ise düşük dozlarda kolşisin başlanır. Tüm bunlara rağmen düzelmeyen olgularda tedaviye kortizon eklenir. Gut hastalarında ürik asit düşürücü ilaçlar rutin olarak kullanılmazlar, ancak özel ve komplike olgularda tercih edilirler. Tedavi esnasında serum ürat artışına yol açan ilaçlar kesilir ya da azaltılır. Alkol kesilir, şişmanlık var ise kilo vermeye teşvik edilir. Gut diyeti pürinden fakir diyet demektir. Bunun esası da eti kısıtlamaktır. Çabaya karşın uygulanan gut diyeti ile ürik asit düzeyi 1mg/dl den daha fazla düşmez. Bu nedenle gut diyetine fazla bel bağlanmaz.
Ne yapmalıyız?
- Günde en az iki litre su için
- Alkolü azaltın
- Proteinli besinleri azalt›n
- Şişmansanız kilo verin
- Riskli ilaçlardan uzak durun
Sayfa başına git