Bakanlar Kurulu tarafından açıklanan ve kentlerde yapılması planlanan projelere yol haritası olacak 2018 yılına ait yatırım programının detayları belli oldu.
Resmi gazetede ilan edilen bütçe programına göre Türkiye’nin üçüncü büyük ili İzmir, hükümetin yapacağı yatırımlar sıralamasında yine birçok kentin gerisinde kaldı. Vergi sıralamasında liderliğe oynayan İzmir’in hükümet yatırımlarından aldığı pay, yerel idare eliyle kente harcanan bütçenin kat kat altında kaldı.
-CHP'Lİ BAKAN'DAN SERT BÜTÇE TEPKİSİ: İZMİR'E ÜVEY EVLAT MUAMELESİ
Ege Telgraf'tan Erman Şentürk'ün haberine göre İzmir’in merakla beklediği ve kentin en önemli ihtiyaçlarını giderecek büyük projelere bu yıl merkezi bütçeden yaklaşık olarak 160 milyon lira harcanması hedefleniyor.
160 MİLYON LİRA
Hükümet tarafından belirlenen 2018 yılı bütçe programı İzmir’de yine hayal kırıklığına yol açtı. Kentin merkezi bütçeden aldığı yatırım payı her sene git gide düşerken, manzara bu yıl da değişmedi. Ülke genelini kapsayan yatırım planında aslan payını alan Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, bu sene toplam 499 proje ve 28 milyar 921 milyon 703 bin liralık harcama rakamıyla yine liderliğe oynadı.
Bakanlığın yapmayı planladığı bu yatırımlar arasında en önemli yeri ise Ankara ve İstanbul kentinde inşa edilen metro hatları ile Türkiye’nin dört bir yanında planlanan köprü, otoyol ve diğer raylı sistem yatırımları teşkil etti. İzmir’de ise kentin ve ekonomi camiasının merakla beklediği birçok önemli yatırım ve mega proje vaadi ya bütçede kendisine yer bulamadı, ya da ayrılan sınırlı harcama rakamları nedeniyle başka bahara ertelendiği gözlendi. Ulaştırma Bakanlığı’nın 2018 yılındaki toplam bütçesinden İzmir’e ayırdığı pay ise 200’de 1’i oranında kaldı.
Açıklanan yatırım planını dahilinde, Bakanlığın İzmir’e yönelik 12 ayrı ulaşım projesi arasında en önemli yeri teşkil eden ve gelecek aylarda ihaleye çıkması beklenen 4,5 kilometrelik Halkapınar-Otogar Metro hattı için 21 milyon 500 bin lira ayrıldı. İlk kez on yıl önce duyurusu yapılan projenin 2019’da tamamlanması öngörülürken raylı sistem hattının toplam maliyeti ise 383 milyon lira olarak belirlendi. İZBAN’da yapılması planlanan 50 kilometrelik Aliağa-Bergama hat ilavesi için 20 milyon lira ayrılırken, 30 kilometrelik Ödemiş-Kiraz demiryolu projesi için 1 milyon lira, 70 kilometrelik Torbalı-Tire demiryolu hattı için 50 milyon lira, 12 kilometrelik Aliağa’daki Nemrut Körfez Bağlantısı için ise 8 milyon 358 bin liralık bütçe belirlendi. Bergama-Soma arasına yapılacak demiryolu hattının etüt ve proje giderlerine bin lira ayıran Ulaştırma Bakanlığı’nın, 2005 yılında yapımına başladığı ancak henüz tamamlanamayan Kemalpaşa Lojistik Köyü ve demiryolu hattı projesi için bu yıl 27 milyon 500 bin lira daha harcaması bekleniyor. Kamuoyunda çeşitli tartışmalara yol açan 22 kilometrelik Tire-Belevi Yolu’nun bitiş tarihinin 2021 olarak açıklandığı bütçeye göre, yol yapım giderlerine 20 milyon lira ödenek ayrıldı.
HAYAL KIRIKLIĞI
TCDD-İzmir Büyükşehir Belediyesi ortaklığında hayata geçirilecek “Yüzülebilir Körfez” projesiyle beraber ilerleyecek Alsancak Limanı’nın genişletilmesi ve yeni yolcu iskeleleri açılması için inşaat faaliyetlerine 2 milyon lira ödenek ayrılırken, projenin ise 2021 yılında bitirilmesi planlandı. Deniz ulaşımı alanında kısıtlı bütçe ayrılan programa göre ayrıca, 2018’de Doğanbey-Payamlı Balıkçı Barınağı’nın proje hazırlıklarına bin lira, Yeni Foça Yat Limanı’nın inşasına ise 3 milyon 300 bin lira harcanacak. Yatırım programında İzmir için kritik öneme sahip olan ve İZBAN’da yük taşımacılığı için yapılacak alternatif hat Torbalı-Kemalpaşa-Alsancak demiryolu güzergahı için 1 milyon lira bütçe ayrıldı.
SINIFTA KALDIK
2018 yatırım planlarında İzmir’in kültür, sanat, eğitim, sağlık gibi alanlarda da diğer illere göre oldukça geride kaldığı gözlendi. Sağlık Bakanlığı tarafından hastanelerde yapılacak rutin bakım ve onarım faaliyetlerinin haricinde Menemen’de ve Karşıyaka’da yıkılan eski devlet hastanesi yerine sağlık tesisleri inşa etmesi planlanıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ise inşaatı süren Karşıyaka Tiyatro Sahnesi ve 1993 yılında temeli atılan Bornova Kültür Merkezi’nin tamamlanması haricinde bu yıl İzmir için yeni bir projesi bulunmuyor. Bütçe programında İzmir için belirlenen bir diğer önemli yatırım ise Adalet Bakanlığı tarafından 5 milyon lira bedelle inşa edilmesi planlanan yeni cezaevi tesisi oldu.
ANADOLU’YA 3 MİLYAR
Merkezi bütçe kapsamına İstanbul’un 5, Ankara’nın ise toplam 6 raylı sistem projesine yer veren hükümetin Ulaştırma Bakanlığı eliyle Antalya, Konya, Erzincan ve Erzurum’a yönelik yatırımlara da ödenek ayırması planlanıyor. Sadece Ankara’daki Sincan Metrosu’na 217 milyon lira ve İstanbul’da Haydarpaşa ve Halkalı raylı sistem hatlarının yapımına 1 milyar 690 milyon lira harcanmayı planlayan bakanlık, diğer illerin kent içi ulaşım projelerine toplamda 3 milyar 100 milyon liraya yakın mali destek verecek.
HAVADA KALDI
Diğer merkezi bütçeden aldığı yatırımlar İzmir’i katlayarak aşarken, yatırım planlarında dikkat çeken bir diğer nokta da İzmir’e söz verilen yatırımların akıbeti oldu. Bütçedeki genel tabloya göre 17 ayrı yat limanı yatırımının rafa kaldırıldığı görülürken, Alaçatı Havalimanı, Çiğli Vecihi Hürkuş Havalimanı gibi projeler ise vaatlere karşın bu yıl da bütçeye alınmadı.
ON KATINI HARCAYACAK
Hükümetin ayıracağı bütçe hayal kırıklığı yaratırken, yatırım planlarında yer alan yerel idare yatırımlarının oranı ise dikkat çekti. 2018 yılına ait yatırım planlarında İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Narlıdere Metrosu ve tramvay hatlarının yapımının yanı sıra, yeni otobüs, metro vagonları, vapur ve feribot alımları ile iskele yapımları gibi yeni ulaşım projelerine yaklaşık 1 milyar 100 milyon lira kaynak ayırdığı gözlendi. Ortaya çıkan bu rakamlara göre Büyükşehir Belediyesi, kentteki ulaşım projelerine 2018’de hükümetin yaklaşık on katı daha fazla para harcayacak. Yine aynı yatırım planları dahilinde belediyenin bağlı kuruluşu İZSU Genel Müdürlüğü’nün kentteki su ve kanal hizmetleri için ayırdığı 231 milyon 986 bin liralık bütçe harcaması da hükümetin İzmir’e yönelik yatırımlarını geride bıraktı. (Ege Telgraf)