TBMM Çevre Komisyonu Üyesi, CHP Yüksek Disiplin Kurulu Üyesi ve İzmir Milletvekili Mahir Polat, İzmir’in Menemen İlçesi’nin Emiralem ve Bağcılar Mahallelerinde özel bir firma tarafından kurulmak istenen ve hakkında “ÇED gerekli değildir” kararı verilen maden ocağı ile hazır beton tesisini TBMM gündemine taşıdı. Bu kararın hangi gerekçeyle verildiğini Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a soran Polat, “Söz konusu projenin hayata geçirilmesinin Menemen ilçesinin yıkımı anlamına geleceği gerçeği tarafınızdan görülmekte midir? ÇED gerekli değildir’ kararı verilirken Gediz Nehri’nin bölgedeki tarım arazileri için önemi dikkate alınmış mıdır?” diye sordu. Polat, bugüne kadar Ege Bölgesi’nde kaç maden ve taş ocağı tesisi için ruhsat başvuru yapıldığının, bunlardan kaçı için “ÇED gerekli değildir” kararı verildiğinin açıklanmasını istedi.
“MENEMEN’DE BÜYÜK ZARARLAR YARATACAK”
CHP’li Polat, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, İzmir’in Menemen İlçesi Emiralem ve Bağcılar Mahallelerinde özel bir firma tarafından maden ocağı, kırma eleme, mekanik plent ve hazır beton tesisi kurulmak istendiğini anımsattı. Bu tesislerle ilgili olarak “Çevresel Etkinin Değerlendirilmesi (ÇED) gerekli değildir” kararı verildiğini, bu kararın bölge halkı ve sivil toplum örgütleri tarafından mahkemeye taşındığını hatırlatan Polat, şöyle devam etti:
“Mahkeme süreci devam ederken, ilgili firmanın faaliyetlerine devam ettiği belirtilmektedir. Söz konusu tesislerin hayata geçirileceği alanda verimli tarım arazilerini sulayan Gediz Nehri, yerleşim ve yaşam alanları bulunmaktadır. Ayrıca, bu tesislerin İzmir’in kuzey bölgesinin akciğeri niteliğinde olan Yamanlar-Karagöl Tabiat Parkı’na vereceği zararın dikkate alınmadığı iddia edilmektedir. Yaklaşık 2 ay önce, kurulacak tesisler için Karagöl Yolu üzerinde yaklaşık 100 yıllık ağaçların kesildiği dikkate alındığında, yöre halkının bu konudaki endişelerinin ne kadar yerinde olduğu görülecektir. Tesislerde gerçekleşecek işlemler için kullanılacak dinamitlerin büyük yangınlara sebep olabileceği, oluşacak tozlar sonucunda yeraltı sularının ve tarım alanlarının zarar göreceği, insan ve diğer canlıların sağlığında telafisi mümkün olmayan zararlar yaratacağı ortadadır.”
KAÇ PROJE İÇİN “ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR” KARARI VERİLDİ?
Önergenin yanıtlandığı tarih itibariyle özelde İzmir, genelde ise Ege Bölgesi’nde kaç adet maden ve taş ocağı tesisi için ruhsat başvuru yapıldığının açıklanmasını isteyen Polat, “Bu tesislerin ÇED süreci nasıldır? ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verilen kaç tesis bulunmaktadır? Menemen’de yapılmak istenen maden ocağı ve diğer tesislerle ilgili ‘ÇED gerekli değildir’ kararı hangi gerekçelerle alınmıştır? ÇED sürecinde, bölgedeki yerleşim alanları ile tarım arazileri göz önüne alınmış mıdır, alınmış ise bu alanların durumu rapora nasıl yansımıştır?” sorularını yöneltti.
“BÖLGE 1. DERECE DOĞAL SİT ALANI MI?”
CHP’li Polat, ÇED sürecinde, Tarım, Sağlık ve diğer ilgili il müdürlüklerinin görüşünün alınıp alınmadığını, alındıysa bu görüşlerin içeriğinin ne olduğunun açıklanmasını isteyerek, önergesinde şu sorulara yer verdi:
“-Maden ocağı yapılacak bölgenin 1. derece doğal SİT alanı statüsünde olduğu doğru mudur? Doğru ise “ÇED gerekli değildir” raporunun verilmesi, mevzuata uygun mudur?
-İnsanların dahi girmesinin yasak olduğu bir bölgede, dinamitlerin patlaması bölgenin doğal dokusuna zarar vermeyecek midir?
-‘ÇED gerekli değildir’ kararı verilirken Gediz Nehri’nin bölgedeki tarım arazileri için önemi dikkate alınmış mıdır?
-Taş ocağı, kırma eleme, mekanik plent ve hazır beton tesisi kurulmasıyla bölgede tarımdan geçimini sağlayan yurttaşların üretim kaynakları ile ekmeklerinin ellerinden alınacağı dikkate alınmış mıdır? Buna hangi gerekçeyle izin verilmiştir?
-Bu ve benzeri projelerin hayata geçirilirken yöre halkının görüşü alınmakta mıdır? Alınıyor ise vatandaşların itirazına rağmen projelerin sürdürülmesinin gerekçesi nedir?
-Söz konusu projenin hayata geçirilmesinin Menemen ilçesinin yıkımı anlamına geleceği gerçeği tarafınızdan görülmekte midir?”