GERÇEKİZMİR- CHP İzmir Milletvekili ve Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) Komisyonu üyesi Mahir Polat Ankara-İzmir Hızlı Tren Hattı’nı komisyon toplantısında gündeme getirdi.
2013 yılında başlanan projenin bir türlü tamamlanamadığına vurgu yapan Polat, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’na süreçle ilgili sorular yöneltti.
Polat’ın yaptığı açıklama şu şekilde:
İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı… Bu proje başladığı günden bugüne 7adet bakan, 8 adet başkan da dahil olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Genel Müdürü eskitti. Uzun masalsı bile övgüsü var ama ben burada çok fazla bu masala değinmeden kısa kesmek isterim. Adı hızlı ama proje çok yavaş. Yani kaplumbağa hızında giden bir proje.
2013 yılında temeli atılan, ilk olarak dönemin bakanı Binali Yıldırım tarafından bin 80 günde bitirileceği ilan edilen İzmir yüksek hızlı tren hattı. 2016 yılında hizmete girmesi bekleniyordu ama olmadı. Dönemin Bakanı Cahit Turan ‘2020 yılında tamamlanacak’ dedi, o da olmadı. Sonra Karaismailoğlu ‘2025 yılında tamamlanması planlanıyor’ dedi, o da olmadı. Şimdiki Bakan Uraloğlu 2028 yılında tamamlanacağını söyledi. Ama sağ olsun Sayın Bakan Uraloğlu araya girip ağırlığını koymuş olmalı ki bu süreyi 2027 yılında çekti. Bakan Uraloğlu ‘2027 yılında bu hak hizmete girecek’ diyor. 10. 06 2024 dört tarihinde verdiğim soru önergesinde bakanlığın verdiği cevap ise ‘2028 yılında tamamlanması planlanması bekleniyor’ diyor. Yani 2028 yılında bitirilmesi de kesin değil. Proje uzunluğu 508 kilometre, Ankara, İzmir hızlı tren hattı, aradan geçen 11 yıl göz önünde alındığında yıllık 25,4 kilometre ilerleme sağlamış oluyor. Yani tam yarısını bitirmişler. 3,5 saatte gidilmesi planlanan İzmir'e aradan geçen 11 yılın sonunda da gidemedik. Soru önergemizde aldığımız cevaplarla diğer verileri kıyasladık ve kafamız hepten karıştı. Bunun üzerine demir yolları sitesine girip projenin ne durumda bakalım dedik. 28. 11. 2025 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Devlet sitesinden aldığımız bilgilerde ‘tüm kesimlerde altyapı çalışmaları devam etmekte olup fiziki ilerleme durumu yüzde 55’tir’ diyor. Yani ‘11 yılda 280 kilometre ilerleyebildik’ diyor. Ama diğer taraftan Bakan Bey, Anadolu Ajansı'na verdiği mülakatta ‘2027 yılında bitireceğiz’ diyor. Bakanlık ise soru önergemize verdiği cevapta ‘2028’de bitirmeyi planlıyoruz’ diyor. Bu arada 2028 yılında bitmesi de kesin değil. Bakanın Anadolu Ajansı'na verdiği demece göre ‘kalan 3 yılda 228 ilerleme sağlayacak projeyi tamamlayacağız’ diyor. Ama diğer taraftan devlet Demiryolları'nın 2024 yılı sonu itibariyle proje daha yeni yarıya gelmiş durumda. Fakat yine aynı soru önergemizde bakanlığın verdiği bilgiye göre ‘ilerleme durumu yüzde 66’ın üzerinde’ diyor.
Şimdi burada kime neye inanacağız? Bakan Bey'in açıklamalarına mı? Bakanlığın verdiği cevaba mı? Yoksa Devlet Demiryolları mı? Ortada 3 farklı beyan var. Ama Bakan Bey’e göre 2027 yılı sonunda açılacak. Bakanlığa göre 2028 yılında bitirilmesi planlanıyor.
Ayrıca Sayıştay raporlarına göre 2022 yılına kadar 11 milyarın üzerinde, 2022 yılında 2,5 milyar daha para harcanmış. Toplamda ise 14 milyara yakın para harcanmış ama proje daha yarıya ancak gelebilmiş. Bu hal ile proje aslında kara deliğe dönüşmüş durumda. Gerekli mali gerekse de planlama açısından baktığımızda anlaşılan o ki Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı’nı birkaç komisyon daha konuşmaya devam edeceğiz. Fakat şunları merak ediyorum.
Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı yapımı projesinin başlangıçta ön görülen ve son durum itibariyle güncel maliyetleri ne kadardır?
11 yıl önce temeli atılmasına rağmen makul sınırları çok aşan bu gecikmenin sebebi nelerdir?
Proje hangi tarihte tamamlanacaktır? Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı yapımı projesi 2027 yılında tamamlanacağını düşünüyor musunuz?
Bugün itibariyle projenin fiziki ilerleme oranı yüzde kaçtır?
Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı yapım projesi toplamda ne kadara mal olacaktır?