Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili ve Yüksek Disiplin Kurulu (YDK) Üyesi Mahir Polat, koronavirüs konusunda Ticaret Bakanlığı’nın kamuoyuna karşı hem şeffaf olmadığını hem de alınan tedbirlerin yetersiz olduğunu belirtti. Polat ayrıca, gümrük çalışanlarının ve gümrük müşavirlerinin taleplerini dile getirerek, doğru planlama ile fiziksel temasın en aza indirilmesi gerektiğini vurguladı.
GÜMRÜKLER DÜNYAYA AÇILAN KAPIDIR
Ticaret Bakanlığı tarafından alınan kararı değerlendiren Polat, “İktidar tarafından alınan koronavirüs önlemleri kapsamında Türkiye’nin dış ticaret işlemlerini yürüten emekçilerin göz ardı edildiği maalesef acı bir gerçek. Bakanlıkça, gümrük müşavir ve müşavir yardımcıları için alınan tedbir yalnızca; ‘Seyahat İzin Belgesi’ düzenlemesidir. Bunu anlamak, kabul etmek mümkün değil. Bakanlık koronavirüs konusunda kamuoyuna yeteri kadar şeffaf olamıyor. Gümrükler ülkenin dünyaya açılan kapısıdır. Ayrıca yerinde yaptığım incelemelerde gördüm ki; yurtdışından gelen insanların 14 gün karantinaya alınması kuralı uygulanırken, Yurtdışından gelen tır şoförleri supalan sahasında gezer vaziyetteler, bu durum kendileri için de çevreleri için de risk teşkil ediyor. Hem Liman İşletme Müdürlüğü’nde hem de Gümrük Bölge Müdürlüğü’nde idarecilerin koronavirüse karşı tedbir almada ve uygulamada samimi mücadelelerini gördüm. Bakanlığın idarecilerin samimi emeğine destek olması gerekiyor” diye konuştu.
FİZİKSEL TEMAS EN AZA İNDİRİLMELİ
Doğru planlama ile fiziksel teması en aza indirmek gerektiğini vurgulayan Polat, “İhraç veya ithal edilen tüm ürünlerin beyanları ve kontrolleri 3 binin üzerinde gümrük müşaviri ile yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri, 9 binden fazla gümrük müşavir yardımcısı, 7 bini aşkın gümrük müşaviri stajyeri, Ticaret Bakanlığı bünyesindeki gümrük idarelerinde görevli binlerce personel ve acenta çalışanları tarafından her gün yirmi dört saat, ihracat, ithalat, transit işlemleri sınır kapılarında, havalimanlarında ve deniz limanlarında gerçekleşiyor. Böyle çok emekçisi ve bu kadar yoğun mesaisi olan bir yerde alınacak tedbirler çok önemli. Hem insanların sağlığını güvence altına almalısınız hem de işlerin aksamadan yürütülmesini sağlamalısınız. Doğru planlama ve disiplinli uygulama gerekiyor. Fiziksel teması en aza indirmek şart” diye belirtti.
TALEPLER DİKKATE ALINMALI
Gümrükte çalışanlar ile başta İzmir, Ankara, İstanbul, Bursa ve Mersin Gümrük Müşavirleri Dernekleri olmak üzere gümrük müşavirlerinin çeşitli taleplerini dile getirmelerine rağmen Bakanlığın dikkate almadığını belirten Polat, “Gümrük müşavirlerinin taleplerinin Bakanlıkça değerlendirilmediğini görüyoruz. Virüsün ekonomik etkilerinin ülkemizde en az seviyeye düşürülmesini temin etmek amacıyla; sarı ve kırmızı hat kriterinin en düşük seviyeye çekilmesi, gümrük işlemlerinin beyana göre elektronik ortamda tekemmül ettirilmesi önemli bir talep ki kişisel arası teması aza indirgeyecektir. Yine, eşyanın menşeine ilişkin beyan edilenin aksine bir durumun tespiti halinde vergilerin ve cezanın derhal itiraz edilmeden ödeneceğine dair bir taahhütname verilmek ve menşe şahadetnamesi veya diğer dolaşım belgelerinin ibraz edilmek koşuluyla, bu belgeler ve Gümrük Yönetmeliğinin 38/2 maddesine istinaden teminat aranılmadan işlem yapılmasına izin verilmesi talebi; salgın nedeni ile oluşabilecek ek maliyetlerin dış ticaret firmalarımıza ve tüketici fiyatlarının gereksiz artışı doğrultusunda halkımıza getireceği negatif etkileri azaltabilir. İthalat süreçlerinde acentelerden yük teslim belgesi alınmadan gümrükleme işlemlerine başlanılamamaktadır. Mevcut durumda acentelerin personel sayısını azaltmasından dolayı, ithalat süreleri uzamakta buna bağlı olarak da konteynerlerin beklemesinden kaynaklı demuraj ücretleri oluşmaktadır. Oluşan bekleme ve maliyetlerin önüne geçmek ve gümrük idaresindeki iş hacimlerinin azaltılmasının sağlanması amacı ile gelen gemi ve tırlara ait özet beyan ve varış bildirimlerinin varış gerçekleşmeden önce onaylanması, varış öncesi ithalat uygulamasının firma ayrımı gözetmeksizin uygulanması, yine değerlendirildiğinde hem işleri aksatmayan hem de kişileri izole eden bir taleptir” diye konuştu.
TEDBİRLER EKSİKSİZ UYGULANMALIDIR
Polat ayrıca; “gümrük bilge sisteminin belge kontrolüne yönlendirdiği eşyanın üzerinde Gümrük İdaresi, diğer kamu görevlileri tarafından fiziki kontrol, numune alımı veya analiz işlemlerine bu dönemde ara verilebilir. ithalat ve ihracat kalemi eşyaların mevzuatına bağlı olarak farklı kurum izinlerine tabi olması durumunda, Bakanlıkça koordineli olarak fiziki muayenenin en aza indirilmesi gerekmektedir. Gümrük İdaresi ve diğer kamu görevlileri fiziki kontrolleri kendileri yapabilir. İthalat sırasında aslı sunulması gereken ‘dolaşım belgeleri’ veya ‘menşe ispat belgeleri’nin kopyaları ile işlemler gerçekleştirilebilir veya teminat verilmeksizin sonradan ibrazına ilişkin düzenleme yapılabilir. Tüm bu taleplerin değerlendirilmesi ve biran önce hayata geçirilmesi hem dış ticaretimiz hem de çalışan emekçilerimizin sağlığı için önemli adım olacaktır. Tabi ki herkese maske, dezenfektan ve işe göre koruyucu kıyafetler temin edilmeli, Sağlık Bakanlığı’nın tedbirleri herkes için eksiksiz uygulanmalıdır” dedi.