İsrail ve Hamas, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze planının ilk aşaması olan ve İsrail'in insani dram yarattığı Gazze'de, iki yıllık kanlı savaşı sona erdirmek için ilk adım olan ateşkes ve rehine anlaşmasını kabul etti. Peki Trump'ın oluşturduğu anlaşmayla ilgili neler biliyoruz? Şimdi ne olacak? İlk aşama iki tarafın da rehineleri serbest bırakması ve İsrail'in Gazze'den belirlenen sınırlara çekilmesi.
Trump, hem İsrail'in hem de Hamas'ın planın ilk aşamasını imzaladığını ve bunun "çok yakında" canlı ya da ölü tüm rehinelerin serbest bırakılmasını ve İsrail askerlerinin Gazze'deki sarı hat olarak adlandırılan bölgeye çekilmesini sağlayacağını duyurdu.
Üst düzey bir İsrailli güvenlik kaynağına göre bu, Trump planı kapsamında İsrail'in ilk geri çekilmesi için bir sınır. Hamas, savaşı sona erdirmek için İsrail'in Gazze'den çekilmesini ve rehine takasını içeren bir anlaşmaya vardığını doğruladı ancak grup Trump'a ve garantör devletlere İsrail'in ateşkesi tam olarak uygulamasını sağlamaları çağrısında bulundu.
ANA BI?LI?NMEYENLER NELER?
Savaşın sona erdirilmesine yönelik umutlara rağmen, önemli ayrıntılar henüz açıklığa kavuşmuş değil. Bunlar arasında zamanlama, savaş sonrası Gazze Şeridi'nde nasıl bir yönetim kurulacağı ve Hamas'ın akıbeti yer alıyor.
Savaş sona erdiğinde Gazze'yi kimin yöneteceğine dair net bir gösterge yok. Netanyahu, Trump, Batılı ve Arap devletleri, 2007'den beri Gazze'yi yöneten Hamas'ın rolünü kabul etmiyor.
Trump'ın 20 maddelik orijinal planı Filistin Yönetimi'nin ancak büyük reformlardan geçtikten sonra bir rol üstlenmesini öngörüyor.
BUNDAN SONRA NE OLACAK?
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu anlaşmayı onaylamak üzere güvenlik kabinesini ve hükümetini toplayacak. İsrail hükümetinin anlaşmayı onaylamasından sonraki 72 saat içinde Hamas rehinelerin tamamını teslim edecek.
İsrail rehinelerin serbest bırakılmasına cumartesi ya da pazar günü başlayacak.
48 rehineden 20'sinin hala hayatta olduğu düşünülüyor. Üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi İsrail'in anlaşmayı onayladıktan sonra mutabık kalınan çizgiye çekilmesi gerektiğini, bunun da 24 saatten kısa süreceğini ve ardından 72 saatlik sürenin başlayacağını söyledi.
Beyaz Saray rehinelerin pazartesi günü serbest bırakılmaya başlanmasını bekliyor. Hamas, rehinelerin ve İsrail'in takas edilmesini istediği Filistinli rehinelerin listesini teslim ettiğini duyurdu.
Trump'ın önümüzdeki günlerde Mısır'a gitmesi bekleniyor.
Netanyahu Trump'ı İsrail parlamentosuna hitap etmeye davet etti ve Trump da bunu yapmaya istekli olduğunu söyledi. Trump'ın planının bir sonraki aşamasında "Barış Kurulu" adı verilen uluslararası bir organın Gazze'nin savaş sonrası yönetiminde rol oynaması öngörülüyor.
Bu kurul Trump tarafından yönetilecek ve eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'i de içerecek.
ANLAŞMANIN ÖNÜNDEKI? EN BÜYÜK RI?SKLER NELER?
Anlaşmanın başarıyla tamamlanması, Gazze ve Ukrayna'daki savaşları hızla sona erdirme vaadiyle göreve gelen ancak bu savaşları çözmenin umduğundan daha zor olduğunu gören Trump için şimdiye kadarki en büyük dış politika başarısı olacak.
Filistinli bir kaynak, İsrail askerleri Filistin topraklarını işgal ettiği sürece Hamas'ın silah bırakmayı reddedeceğini söyledi. Görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan iki kaynak, İsrail'in çekilme mekanizması konusunda anlaşmazlık yaşandığını, Hamas'ın rehinelerin serbest bırakılmasıyla bağlantılı net bir zaman çizelgesi ve İsrail güçlerinin tamamen çekileceğine dair garanti istediğini doğruladı.
İsrail, Trump'ın talimatıyla Gazze'deki askeri operasyonlarını azalttı ancak saldırıları tamamen durdurmadı. Planı destekleyen Arap ülkeleri, planın Netanyahu'nun asla gerçekleşmeyeceğini söylediği bir Filistin devletini nihai bağımsızlığa götürmesi gerektiğini söylüyor.
Hamas Gazze'nin yönetimini sadece Filistin Yönetimi tarafından denetlenen ve Arap ve Müslüman ülkeler tarafından desteklenen bir Filistin teknokrat hükümetine bırakacağını söyledi.
Hamas, Blair'in herhangi bir rolünü ya da Gazze'nin yabancılar tarafından yönetilmesini reddediyor.
Sayfa başına git