GERÇEKİZMİR - Ege Denizi’nde yaşanan deprem fırtınası sonrasında sarsıntılardan etkilenen İzmir önemli bir toplantıya ev sahipliği yaptı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi önderliğinde yapılan toplantıya Aydın, Manisa, Denizli ve Muğla Büyükşehir Belediye başkanları ve CHP Genel Başkan Yardımcıları Gökan Zeybek ve Murat Bakan da katıldı.
Basına kapalı gerçekleştirilen ‘Deprem Acil Eylem Toplantısı’ sonrasında gazetecilerle bilgilendirme toplantısı gerçekleştirildi.
Toplantıda heyet adına açıklamayı CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek yaptı.
Zeybek Yunanistan’da meydana gelen depremler sonrası bugünkü toplantıda etkilenmesi muhtemel bölgelerin başkanlarının acil eylem planı ve kriz masaları oluşturduklarını aktardı.
Zeybek belediyelerin kentsel dönüşümde aktif rol alması için SGK borçlarının ödemesinin 120 aya uzatılması gerektiğini belirtti.
“EGE DENİZİ’NDEKİ DEPREMLER BÖLGEMİZ İÇİN SİSMİK AKTİVİTE OLUŞTURUYOR”
Açıklama yapan Zeybek sözlerine, “Ege Denizi’nde meydana gelen depremler bölgemiz için sismik aktivite oluşturmaktadır. Yunanistan bu duruma karşı hızlı ve etkili önlemler alırken maalesef ülkemizde benzer bir hazırlığın genel yönetim noktasında eksik olduğunu görmekteyiz. Bizler CHP Genel Merkez’i Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkanlığı ve İçişlerinden Sorumlu Gölge Bakanımız Murat Bakan, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımız Cemil Tugay, Manisa Büyükşehir Belediye Başkanımız Ferdi Zeyrek, Aydın Büyükşehir Belediye Başkanımız Özlem Çerçioğlu, Muğla Büyükşehir Belediye Başkanımız Ahmet Aras, Denizli Büyükşehir Belediye Başkanımız Bülent Nuri Çavuşoğlu ile birlikte bugün saat 12:00’dan sonra ilgili daire başkanlarımızla ve genel sekreter yardımcılarımız bir değerlendirme toplantısı yaptık” diye başladı.
TÜRKİYE’DE 6.7 MİLYON KONUT RİSKLİ STATÜSÜNDE!
Zeybek şöyle devam etti:
2 gün sonra 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremin 2 yıl dönümü. Cumhuriyet tarihinde gördüğümüz en büyük yıkıma neden olan depremin 2. yıl dönümünde İzmir, Aydın, Denizli, Manisa ve Muğla’yı da etkileyecek olan Ege Denizi’ndeki sismik yoğunluğun artışı ile ilgili alınması gereken önlemler ile ilgili bir eşgüdüm toplantısı gerçekleştirdik. 2020 yılında İzmir’de gerçekleşen deprem sonrası TBMM’de kurulan depremin etkileri ve hasarların azaltılması ile ilgili komisyonun 278 sıra sayılı bir raporu vardır. 2021 yılı temmuz ayında TBMM’de kabul edilmiştir. Tam 500 sayfadır. Kahramanmaraş merkezli depremin hemen arkasından 912 sayfa, 449 sıra sayısı bir rapor yayınlanmıştır. Toplam ikisi 1412 sayfalık bir rapor TBMM’de görüşülmüştür. Türkiye’de bütün kurumlar İçişleri Bakanlığı’na bağlı AFAD, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, büyükşehir belediyeleri ve ilçe belediyeleri durumun tespiti yapılmıştır. Hatta 6,7 milyon riskli konutun 20 yıl içinde dönüştürülmesi için görevde ilgili bakanlıklara tanımlanmıştır. Kahramanmaraş depreminden sonra yıkılan 670 binden fazla konutun bugün itibariyle 201 bin tanesi teslim edilebilmiştir. Deprem sonrası 2 yıl içinde 201 bin konut deprem bölgesinde hak sahiplerine tamamlanmamış kısımları ile teslim edilmiştir.
KENTSEL DÖNÜŞÜM İÇİN 15 YIL VADELİ, FAİSİZ KREDİ TALEBİ!
Ege bölgemizde yaşayan yurttaşları ilgilen bir mesele için toplandık. Daha bu sabah Resmi Gazete’de yayımlandı, AFAD Başkanı’nın değiştiğini gördük. 17 Ağustos 1999 depreminden sonra Türkiye’de deprem vergisi adı altında bir vergi toplandı. 2023 yılı raporlarında 40 milyar doların üzerinde bir kaynak toplandığını görüyoruz. Gerek ilgili Maliye Bakanlığı’nın açıklamalarında deprem için toplanan paraların kentsel dönüşüm iyileştirilmesi yerinde bütçe açıklarının azaltılmasında kullanıldığı yönümde açıklama yapılmıştır. Deprem riskini azaltılmasının altında yatan temel nedenlerden birisi riskli yapı stoğunun azaltılmasından geçmektedir. Türkiye’de 1980 ile 2000 bin yılı arasında kırsaldan kente gönün yoğun olduğunu dönemlerde mühendislik hizmeti almamış, bugün 40 yaşının üzerinde olan yapıların risk oluşturmaktadır. Bu binalarda daire sahibi olmuş olanların emekli olması ve emekli maaşı dışında başka bir gelirinin olmadığını dikkate aldığımızda özellikle de binalarla ilgili kentsel dönüşüm sürecinde kaynak, maliyet analizlerinin doğru yapılması gerekir. Bunun da temel yolu açıktır. Konutunu dönüştürmek isteyen dar gelirliler ile ilgili en az 15 yıl vadeli, faizsiz kredilerle bu finansman açığının hazine tarafından karşılanmasının sağlanması gerekir. Türkiye’de kentsel dönüşüm ile ilgili binlerce sayfa kitap, siyasetçinin söylediği yapılması gereken işlerin tamamının hazinenin faizsiz ve 15 yıla yayılan ödeme planı ile finansman ihtiyacını sağlaması gerekir. Bankaya gidip kredi almanın maliyet aylık yüzde 4’ler seviyesindeyken yüksek enflasyon ve yüksek faiz sarmalının olduğu süreçlerde konutların dönüştürülmesinin yurttaşlar için olağanüstü zorluk taşıdığını görmek gerekir. Kentsel dönüşümden yararlanan vatandaşların barınma konusunu çözümde ucuz kiralık konuta ulaşması bir planlamaya ihtiyaç olduğu çok açık. Gördüğümüz o ki ne İzmir ne de Kahramanmaraş depremi sonrasında bu konular ile ilgili atılmış bir adım yoktur.
SGK BORÇLARI İÇİN 120 AY UZATMA ÇAĞRISI!
Bu dönemde Cumhurbaşkanı dün yaptığı açıklamada yerel yönetimlerin bu konularla ilgili adım atmasını kentsel dönüşüm sürecini talep etti. Geçmiş dönemden kaynaklanan SGK borçlarını bir yapılandırmayla tahsil etmek yerine belediyelerin İller Bankası ve hazineden aldığı payları yüzde 40’lar oranın her ay keserek zaten cari işlemlerini bile yapmakta zorlanır hale getirdiğiniz belediyelere dönüş kentsel dönüşüm süreci ile ilgili kaynak ayırın demek çelişkidir. Devlet yerel yönetimlerin kentsel dönüşüm sürecinde belediyelerin etkin olarak yer almasını istiyorsa o zaman büyükşehir belediyelerinin, ilçe belediyelerinin de kamuya ve SGK’ya olan borçlarını faizsiz olarak en az 120 ay seviyesinde uzatmaya gitmesi gerekmektedir. Büyükşehirlerin yanında belediyelerin şirketler açısından uzun vadeli yapılandırmanın şart olduğunu belirtmek istiyorum. Hazinenin yapmış olduğu arazi satışlarından belediyelere aktarılması gereken yüzde 38 pay ise hazine yerime satışların TOKİ’ye devredilmesi ve TOKİ’nin yaptığı satışlardan da yasa gereği belediyeler kaynak ayrılmaması da başka bir sorundur. Muğla’da satılan milyarlarca liralık, Aydın’da satılan arazilerden o belediyede bunların altyapısını, içme şüyu şebekesini yapacak belediyeler ile ilgili tek kuruş kaynak aktarılmıyor. Bu uygulamadan da hızla vazgeçilmesi gerekmektedir. 1999 depremi sonrasında kentsel dönüşüme tabi olacak alanlardaki yapıların dönüştürülmesi için kaynak ihtiyacının büyük bir oranda şehir merkezinden kamu arazilerinin, sanayi tesislerin dönüştürülmesinden buradan elde edilen gelirle de riskli yapı stoğunun azaltılması gündem alınmışken bu alanlarla ilgili kamusal hizmet yapmak yerine bu arazilerin yandaşlara peşkeş çekilmesi sonucu elden edilen gelirin tamamının yandaşlara aktarılması şehir merkezindeki sanayi alanlarının, kamu arazilerinin imara açılmasından gelen gelirlerin yerel yönetimlere pay aktarılmadığı gibi buradan elde edilen rant da kentsel dönüşümde kullanılmamıştır.
GÜÇLENDİRMEYE VURGU YAPTI
6306 sayılı kanuna göre yerel yönetimlere verilen imar planı uygulama yetkisi bakanlık tarafından yerel yönetimlere giderek yetki vermeyerek kentsel dönüşüm çalışmalar büyük oranda engellenmektedir. Yerel yönetimlerin yetkilerinin artırılması bakanlık sınırlı sayıda büyükşehirlere ya da bir bölgeye aktarmış bu da önümüzdeki engellerden birisi olarak durmaktadır. Depremde yapı stoğu çok önemlidir. Yer sarsıntıları geldiğinde ağırlıklı olarak biz onun büyüklüğü, depremin derinliği üzerinden tartışma götürüyoruz ama esas olan depremin etkilediği yerleşim alanları üzerindeki önlemler konusu geri planda bırakılmaktadır. Hemen başlamak üzere TCDD, havaalanları, metro istasyonları, kara yollarının kavşaklarında güçlendirme çalışmalarına bir kaynak ayırılması ve bununla ilgili ortak bir eş güdüm planlamasının yapılmasının şart olduğunu belirtmek istiyorum.
BELEDİYE BAŞKANININ ÇAĞRISI OLMADAN HAREKETE GEÇİLECEK!
Vatandaşların üzerinde durduğu Yunanistan’da meydan gelen sarsıntılar sonrasında belediyelerin İtfaiye Daire Başkanları, AKOM yetkilileri ve kentsel dönüşüm ile ilgili daire başkanlıkları ile eş güdüm yapılması ile ilgili bir karar aldık. Bu karar sonrasında artık belediye başkanlarının herhangi çağrısına gerek olmadan İtfaiye Daire Başkanları, Afet İşleri Daire Başkanlarımız, Kentsel Dönüşüm Daire Başkanlarımız, Ege Bölgesi’ndeki büyükşehirler ve ilçe belediyelerinde herhangi bir olumsuzluk çıkması durumunda eş güdüm içinde kimin nerede nasıl yardım edeceği konusunda yol haritası da belirledik.
ACİL EYLEM PLANI YARIN HAZIR!
5 büyükşehrimiz acil eylem planını yarın itibariyle hazır edecekler. Kendileri ilçe belediyeler ile eş güdüm toplantısı gerçekleştirecekler. Ege Bölgesi’nde olası bir problem halinde alınacak önlemler konusunda belediyelerimizin acil eylem planının da hazır olduğunu belirtmek istiyorum.
TSUNAMI ERKEN UYARI SİSTEMİ ÇAĞRISI
İzmir ve civarında tsunami konusunda erken uyarı sistemi yoktur. Bu konuyla ilgili Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Araştırma Enstitüsü yetkililerinin bazı şehirlerimizde tsunamiye karşı erken uyarı sistemi vardır bu Ege kıyılarındaki bütün büyükşehir belediye sınırlarımızda mutlaka hayata geçmelidir.
KRİZ MASALARI OLUŞTURULDU!
24 saat esasına göre tüm büyükşehirlerde afet süreçlerini takip edecek kriz masası oluşturuldu. İl Afet Müdürlükleri ile acil müdahale birimleri ortak halde çalışacak. Önümüzdeki süreçte yurttaşların tedirgin olmasını engellemek istiyoruz.
“Bir tsunami uyarı sistemi kurmaya karar verdik”
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay da Ege Denizi'nde yaşanan depremlerin halkı haklı olarak tedirgin ettiğini belirterek “Biz İzmir'de Afet İşleri Dairesi Başkanlığı’mızın koordinasyonunda bir kriz masası oluşturduk. Süreci yakından takip ediyoruz. Türkiye'deki fay hatlarında bir hareketlenme olup olmadığını yakından takip ediyoruz. Bir tsunami uyarı sistemi kurmaya karar verdik. Bir risk oluşması durumunda insanlarımızı uyaracak bir tutumumuzun olması gerekiyor. Çalışıyoruz, gelişmeleri de takip ediyoruz. İzmir ve çevre iller için herhangi bir noktada sorun olduğu zaman, yardım konusunda hazır şekilde organizasyon içerisinde olacağız. Belediyeler olarak iş birliği içerisinde çalışacağız. Ege Bölgesi olarak dayanışma içerisinde olacağız” dedi.
Sayfa başına git