Jeomanyetik fırtına! Potansiyel tehlikeleri neler?

Bugün akşam saatlerinde güneşte normale göre çok şiddetli bir "koronel kütle atımı" (CME) gerçekleşti. NOAA'nın ve NASA'nın bildirdiğine göre güneş üzerinde bulunan koyu lekelerin büyüklerinden biri olan AR3664 isimli güneş lekesi, uzaya çok güçlü bir manyetik alan ve büyük miktarda plazma halinde madde saçtı. Bu saçımın G4 seviyesinde olduğu (skaladaki en yüksek ikinci şiddet) ve 4 dalga halinde ilerlediği belirtiliyor. Dünyamızın manyetik alanı ile mücadeleye girmeye başlayan ve gözle görülmez fırtınaların çeşitli yan etkileri olabiliyor.

Türkiye'de bugün hava rüzgar fırtınalıydı, artık bir de jeomanyetik fırtınamız var.

Bu gece ve yarın tüm gün dünyamızın atmosferini etkilemesi beklenen bu “manyetik fırtına”, çeşitli teknolojik sorunlar yaşamamıza yol açabilir. Uzay araçlarını ve uyduları daha fazla etkilemesi beklenen bu durum, iletişim ve enerji faaliyetlerini aksatabilir. Voltaj ayarlama sistemlerinde arızalar ve beklenmedik enerji ve iletişim kesintileri söz konusu. Fakat olumsuz etkilenen teknolojimiz, aynı zamanda bu manyetik alanlara karşı daha dirençli ve hazırlıklı olmamızı da sağlıyor. Uydular çıkan karmaşanın ardından kendini düzeltebiliyor. Yine de son 20 yılın en kuvvetlisi olma potansiyeli olan bu manyetik fırtınanın etkileri takip edilesi olarak görünüyor.

Güçlü manyetik fırtınalar şebekeyle ilgili gerilim kontrol sorunları, uydu problemleri ve veri hataları, radyo kesintileri ve düzensiz çalışmaya başlayan GPS’ler gibi arızalara yol açabiliyor.

Bu şiddetteki (G4 ve G5) bir jeomanyetik fırtına, bizim Kuzey Işıkları olarak bildiğimiz Aurora Borealis’in daha güney enlemlerde görülmesine yol açıyor. Kuzey Avrupa’da görebileceğimiz o yeşilimsi kuzey ışıklarını, Orta Avrupa çevresinde de görebiliriz. Fransa-Almanya arasında olasılık daha yüksek olmak üzere Polonya, Romanya gibi ülkelerde bu gece kuzey ışıkları görülebilir. Bunun için havanın biraz açık olması gerekir, şu sıralarda Balkanlar ve Türkiye’nin genelinde bulutluluk hakim. Yine de bu gece fırsatınız olursa gökyüzüne bakmaya çalışın, belki kuzey ışıklarından bir demet görebiliriz.