İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın ülke çapında protestolara neden olan teklifine bir ret de Anayasa Mahkemesi'nden geldi.
Boris Johnson, anlaşmasız Brexit'i engellemek için İngiltere parlamentosunu tatil edeceğini söylemişti. İngiltere Anayasa Mahkemesi, kararın hukuka aykırı olduğuna hükmetti.
Kararın ardından 14 Ekim'e kadar kapalı kalması planlanan parlamentonun hemen açılması bekleniyor.
Ülkenin Anayasa Mahkemesi konumundaki yüksek mahkemesinde görüşülmesi geçen hafta başlayan davada karar açıklandı.
11 üyenin oy birliğiyle aldığı kararda öncelikle konunun yargı alanına girdiği belirtildi. Bu hükmün ardından erteleme kararının hukuki tarafı üzerinde duruldu.
"Bu normal bir erteleme değil. Parlamentonun rolünü yerine getirmesini engelledi." ifadesi kullanılan hükümde, Brexit gibi ülke için önemli konularda parlamentonun söz söyleme hakkına vurgu yapıldı.
Erteleme kararının parlamentoyu 5 hafta oturum yapmadan alıkoyduğu belirtilerek parlamentonun geçmişte olağanüstü durumlarda tatil edildiğine dikkat çekildi.
Hükümde, "Tatil kararı, meşru bir sebep olmadan parlamentonun yasama organı olarak anayasal görevini yerine getirmesini engelleyecek bir etkiye sahip olması durumunda yasa dışıdır. Parlamentonun 5 hafta tatil edilmesinin niçin gerekli olduğu konusunda mahkemeye gerekçe sunulmadı. (Bu durumda) Kararın yasa dışı olduğu sonucuna varmak zorundayız." ifadesine yer verildi.
Johnson'ın parlamentoyu tatil etme konusunda Kraliçe II. Elizabeth'e sunduğu gerekçesinin yasa dışı olduğu ifade edilerek tatil kararı yok hükmünde sayıldı.
Hükmün ardından parlamentonun yeniden toplanması gerekiyor.
Öte yandan mahkeme önünde hem Brexit yanlıları hem de karşıtlar gösteri düzenledi. Brexit karşıtları, parlamentonun bir an önce yeniden toplanmasını istedi.
?SÜREÇ
Johnson’ın parlamentoyu 9 Eylül-14 Ekim'de tatil etme kararı daha önce İskoçya’nın başkenti Edinburg’da ve Londra’da Yüksek Mahkemede dava edilmiş, her iki mahkeme de bunun siyasi nitelikte bir karar olduğu ve yargının alanına girmediğine hükmetmişti.
Ancak Edinburg’daki karar temyiz edilmiş, temyiz duruşmasında İngiliz hükümetinin parlamentoyu tatil kararının arkasındaki niyet ile Kraliçe II. Elizabeth’e beyan edilen gerekçe arasında farklılık olduğuna hükmedilmişti. İngiliz hükümeti, temyiz kararını Londra’daki üst mahkemeye taşımıştı. 17 Eylül'de başlayan ve 3 gün süren duruşmada, önceki iki davanın birleştirilmesine karar verilmişti. Hükmün açıklanmasının ise bu haftaya kalabileceği belirtilmişti.
Boris Johnson, hükümet programını hazırlayabilmek için parlamentoyu tatil etme talebini Kraliçe II. Elizabeth’e sunmuş, Kraliçe’nin onanıyla parlamento 9 Eylül-14 Ekim için tatil edilmişti.
Ancak Johnson’ın kararını, Brexit sürecinde parlamentoyu devre dışı bırakmaya yönelik bir “anayasal darbe” diye nitelendiren muhalefet partileri, konuyu yargıya taşımıştı.
Parlamento, tatile girmeden önce Johnson’ın 31 Ekim’de ülkeyi anlaşmasız biçimde AB’den ayırmasını önlemeye dönük bir yasa da çıkarmıştı. Johnson bu yasaya itaat etmeyebileceğinin sinyalini vermişti. (AA)