Efe Can TAN/GERÇEKİZMİR – Kamu idarelerinin mali yapılarını denetleyen Sayıştay Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin yanı sıra önemli şirketlerin de 2022 yılı faaliyet raporunu yayımladı.
Sayıştay’ın İzmir’de toplu ulaşımın can damarı olan ESHOT ve İZBAN’a raporunda dikkat çeken tespit ve uyarılar yer aldı.
ESHOT
Sayıştay’ın İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Elektrik, Su, Havagazı, Otobüs ve Troleybüs Genel Müdürlüğü (ESHOT) ile ilgili raporunda sadece bir bulgu yer alması dikkat çekti.
TAŞIT DEVİRLERİNDE GÖRÜŞ ALINMADI
Raporda, “ESHOT tarafından 2022 yılında diğer Belediyelere devredilen araçlara ilişkin Taşınır Mal Mevzuatı gereğince Hazine ve Maliye Bakanlığından uygun görüş alınmadığı tespit edilmiştir’’ ifadesi yer aldı.
Şirkete, “Anılan düzenlemeler kapsamında, ESHOT tarafından taşıtların bedelsiz devredildiğine dair meclis kararı ve devredilen Belediye tarafından bedelsiz devralınmasının uygun bulunduğuna dair alınacak meclis kararı ile devrin gerçekleşmesi için Hazine ve Maliye Bakanlığından uygun görüş alınması ve bu uygun görüşün akabinde de Taşınır Mal Mevzuatı gereğince devir işlemlerinin yapılması gerekmekte iken, söz konusu Bakanlığın izni olmadan T.C. Sayıştay Başkanlığı İzmir Elektrik, Su, Havagazı, Otobüs ve Troleybüs Genel Müdürlüğü (ESHOT) 2022 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 16 2022 yılında 34 adet taşıtın devir yapıldığı anlaşılmıştır. Taşınır mal mevzuatı gereğince yapılacak taşıt devirlerinde ilgili mevzuat çerçevesinde işlem yapılması gerekmektedir’’ uyarısı yapıldı.
İZBAN
Sayıştay’ın İzmir Büyükşehir Belediyesi şirketlerinden İzmir Banliyö Taşımacılığı Sistemi Ticaret Anonim Şirketi’ne (İZBAN) ait raporunda ise öne çıkan bulgular şöyle sıralandı:
EKONOMİK DEĞERİ OLAN HURDALAR KAYIT ALTINDA DEĞİL!
Raporda, "Şirketin çeşitli sebeplerle kullanım ömrünü doldurmuş hurda niteliğindeki taşınırlarının iki farklı alanda muhafaza edildiği, taşınırların hurdaya ayrıldığında herhangi bir kayıt veya güvenlik sistemi olmayan açık bir alana bırakıldığı, yedek parça olarak kullanılabilecek parçalarının ihtiyaç duyulan birimlerce hurdaların üzerinden sökülerek tekrar kullanılabildiği, daha sonra kullanılma imkânı kalmadığında ise şirketin hurdalar için ayırmış olduğu kilitli bir bölümde muhafaza edildiği görülmüştür’’ ifadeleri kullanıldı.
Hurdalar ile ilgili, "Kullanım ömrünü tamamlamış taşınırların ihtiyaç duyulan parçalarının ilgili birimlerce tekrar kullanılması iyi bir uygulama olmakla beraber çeşitli riskleri de beraberinde getirmektedir. Bu risklerle karşı karşıya kalmamak için hurdalardan bu şekilde faydalanılmasına devam edilmesiyle birlikte bunların görevlendirilecek bir personel sorumluluğunda kayıt altına alınarak kilitli bölümde muhafaza edilmesi ve ilgililerce ihtiyaç duyulduğunda yine görevli eşliğinde tekrar kullanıma yönlendirilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir’’ açıklaması yapıldı.
KREDİ TAKSİTLERİ ZAMANINDA ÖDENMİYOR!
Raporda, "Şirket tarafından çekilen bazı kredilerin, anapara ve faiz ödemelerinin gerçekleştirilmeyerek ilave bir takım masraflara katlanıldığı görülmüştür’’ ifadeleri yer alırken şirkete yönelik, ‘’ Bahsi geçen durumun Şirket açısından sürdürülebilir olmadığı dikkate alınarak, Şirketin finansal dengesinin sağlanması için ana hissedarlar olan TCDD ile İzmir Büyükşehir Belediyesi nezdinde girişimlerde bulunulması gerekmektedir’’ açıklamasında bulunuldu.
ANA HİZMET BİNASININ RUHSATI YOK!
Raporda, "Şirket tarafından ana hizmet binası olarak kullanılan yapının, yapı ruhsatı ve yapı kullanım izin belgesi olmadan ruhsatsız bir şekilde kullanıldığı, mevcut arsa üzerinde şirketin ana hizmet binası ile Türkiye’nin en büyük banliyö tamir atölyelerinden birisinin bulunduğu, arsanın mülkiyetinin hazineye ait olduğu ve 2010 yılından itibaren herhangi bir kira vb. ilişki kurulmadan kullanıldığı, 2021 yılında hazine tarafından İzmir Büyükşehir Belediyesine tahsis edildiği ancak Büyükşehir Belediyesi tarafından tahsis alındıktan sonra İZBAN’ın kullanımı için kira, protokol vb. sözleşme imzalanmadığı ve hali hazırda işgalli olarak kullanıldığı, bu sebeple atölye ve hizmet binasının muhasebe kayıtları ile ilişkilendirilemediği anlaşılmıştır’’ ifadeleri yer aldı.
Şirkete, ‘’ Şirket tarafından kullanılan taşınmazın muhasebe kayıtlarına alınabilmesi için gerek Milli Emlak gerekse Büyükşehir Belediyesi ile görüşülmek suretiyle taşınmazın kullanımının yapılacak sözleşme ile İZBAN’a devredilmesi, ayrıca taşınmazın kullanım izninin ve ruhsatının da gerekli birimlerce alınması için başvuruların yapılması gerekmektedir" uyarısı yapıldı.